Wiemy, że dla niektórych gabinetów dentystycznych potrzeba zakupu i instalacji separatorów amalgamatu była zaskoczeniem. Nowe przepisy jasno regulują, która jednostka musi zaopatrzyć się w urządzenie oraz jakie normy jakościowe musi ono spełniać. Trzeba jednak zaznaczyć, że separatory amalgamatu to temat stosunkowo świeży na naszym rynku, a ostatnie działania ustawodawców sprawiły, że nie wszyscy użytkownicy wiedzą, jak używać separator amalgamatu oraz co zrobić z zebraną rtęcią. Oto krótki poradnik!
Czy zebrany w separatorach amalgamatu odpad jest niebezpieczny?
Owszem, filtr lub komora sedymentacyjna separatora amalgamatu zbiera resztki wypełnienia, którego zdecydowaną większość stanowi rtęć. W ściekach bytowych przybiera ona bardzo toksyczną formę metylortęci i zdecydowanie należy zapobiegać przedostawaniu się plomb amalgamatowych do kanalizacji.
Usuwanie amalgamatu nie może odbywać się w dowolny sposób. Zużytych elementów filtracyjnych ani osadu nie należy umieszczać w pojemnikach na odpady komunalne, jak również płukać w zlewie. Amalgamat to odpad niebezpieczny, musi być zatem przechowywany, a sama utylizacja amalgamatu to zadanie wykwalifikowanej firmy. Przechowywanie resztek uzębienia oraz wypełnień amalgamatowych musi odbywać się w pojemnikach, szczelnie zamykanych i oznakowanych. Jedynie kapsułki po amalgamacie, które nie noszą śladów tego materiału mogą być traktowane jako zwykły odpad medyczny.
Jak wygląda serwis separatorów amalgamatu?
To rzecz, którą ustala się z każdym dostawcą bezpośrednio. Częstotliwość serwisu separatorów amalgamatu to kwestia, która zależy od rodzaju urządzenia, niektóre trzeba rewidować raz na kwartał, inne raz na pół roku itd. W każdym przypadku jednak należy prowadzić szczegółową ewidencję z wytwarzania i usuwania amalgamatu. Historia magazynowania odpadu tego typu jest niezbędna do okazania zarówno firmie, odbierającej od nad odpad niebezpieczny, jak również w przypadku inspekcji z jednostki do tego uprawnionej.
Serwis separatorów amalgamatu jest ważnym procesem, który zapewnia, że urządzenie działa skutecznie i spełnia swoje funkcje w zakresie oddzielania amalgamatu od odpadów dentystycznych. Oto ogólny opis, jak wygląda serwis separatorów amalgamatu:
Regularna konserwacja:
Konserwacja separatora amalgamatu jest kluczowa dla jego wydajności i trwałości. Zwykle wymaga ona regularnego harmonogramu konserwacji zgodnie z zaleceniami producenta.
Wymiana filtrów:
Filtry w separatorze amalgamatu powinny być wymieniane zgodnie z określonym harmonogramem lub po osiągnięciu określonego poziomu nasycenia. Wymiana filtrów jest istotna dla zapewnienia skutecznego oddzielania amalgamatu od wody.
Czyszczenie i konserwacja komponentów:
Podczas serwisu separatora należy dokładnie oczyścić i skontrolować wszystkie jego komponenty, takie jak rury, pojemniki, zawory i inne elementy. Usunięcie ewentualnych osadów czy zanieczyszczeń może pomóc w utrzymaniu efektywności urządzenia.
Monitorowanie poziomu amalgamatu:
Niektóre separatory amalgamatu są wyposażone w systemy monitorowania poziomu wypełnień amalgamatowych. Podczas serwisu warto sprawdzić te wskaźniki i, jeśli to konieczne, usunąć zgromadzony amalgamat.
Kalibracja i testy:
Podczas serwisu można również przeprowadzać kalibracje i testy, aby upewnić się, że urządzenie działa zgodnie z oczekiwaniami i spełnia wymagania norm.
Naprawy i wymiana części:
Jeśli podczas serwisu zostaną wykryte uszkodzenia lub awarie, konieczne może być przeprowadzenie napraw lub wymiana uszkodzonych części. Warto korzystać z oryginalnych części zamiennych dostarczanych przez producenta.
Dokumentacja:
Ważnym elementem serwisu jest prowadzenie dokładnej dokumentacji dotyczącej wykonywanych prac serwisowych. Dokumentacja ta może być przydatna do ewentualnych inspekcji lub kontroli zgodności z przepisami.
Serwis separatorów amalgamatu powinien być przeprowadzany przez wykwalifikowany personel lub techników serwisowych, którzy posiadają odpowiednie doświadczenie i wiedzę dotyczącą obsługi tych urządzeń. Dbałość o regularny serwis i konserwację pomaga w utrzymaniu skuteczności separatora amalgamatu i przyczynia się do ochrony środowiska oraz zapewnienia bezpieczeństwa w gabinecie stomatologicznym.
Czy producent separatorów amalgamatu dokona instalacji urządzenia?
W większości przypadków – nie. Wpięcie separatora przy każdym unicie lub zbiorczo przy kilku jednostkach to zadanie odbierającego urządzenie i musi zostać wykonane zgodnie z obowiązującymi praktykami w zakresie techniki sanitarnej. Ponadto separatory amalgamatu muszą posiadać ważny certyfikat zgodności z normą ISO 11143. Zachęcamy do nabywania urządzeń certyfikowanych, które gwarantują jakość i sprawność na poziomie wymaganym przez ustawodawcę. Na rynku można spotkać się z separatorami amalgamatu, które posiadają by-pass, co jest całkowicie niezgodne z ideą funkcjonowania tego typu urządzenia.
Czy każdy gabinet dentystyczny musi kupić separator amalgamatu?
Regulacja dotyczy tylko tych gabinetów stomatologicznych, które wykonują i/lub usuwają wypełnienia amalgamatowe. Jeśli dany gabinet korzysta z plomb nieszkodliwych dla środowiska, nie ma potrzeby usuwania amalgamatu, a co za tym idzie, kupna tego urządzenia.
Wprowadzenie obowiązku zakupu separatorów amalgamatu oraz związane z tym koszty serwisu i utrzymania stacji mają za zadanie nakłonić gabinety stomatologiczne w Unii Europejskiej do odejścia od amalgamatu. W samej Polsce rocznie wykonuje się około 13 milionów plomb amalgamatowych, na które zużywanych jest ponad 5,5 tony rtęci. Niestety ta neurotoksyna migruje i akumuluje się w środowisku naturalnym, co niesie olbrzymie ryzyko dla zdrowia i życia.